Vergaderen en deadheaden
Hoe we het werk op de tuin organiseren
“Wil je Merel helpen bij de bloemen?” vraagt de tuinder aan de stagiair. Het is ochtend op de tuin en we overleggen even kort over de werkzaamheden vandaag. De stagiair helpt me op de dinsdagen, als er niet te veel te doen is bij de groenten. Je zou hem in eerste instantie verkeerd kunnen inschatten als verlegen. Maar hij is vooral relaxed en heeft een droge vorm van humor. “Ja, dat is goed,” antwoordt hij op de vraag van de tuinder. “Ik heb haar al een paar weken in de steek moeten laten.”
No more meetings
Donderdag gaan we voor het eerst met z’n zessen vergaderen: de stagiair, de tuinder, Franse tuinder, permacultuurman, machineman en ik. De vrijwilligers hoeven er niet bij te zijn: “Vertel ons maar wat we moeten doen, zodat we niet hoeven na te denken,” zegt een van hen als we ernaar vragen. Daarop wordt instemmend geknikt. Op het moment dat de tuinder een groepsapp heeft aangemaakt, stuurt de stagiair meteen een meme met de tekst “No more meetings.”
Dat alles goed gaat op de tuin zonder dat er ooit een officiële vergadering heeft plaatsgevonden, verbaast me. We overleggen natuurlijk hier en daar, maar iedereen voelt ook dat de tijd op de tuin telt. Alleen als je hier bent, kun je dingen in de tuin doen, en er is altijd al meer te doen dan mogelijk is.
Overzicht
Dat het over het algemeen goed gaat, kun je zien aan de tuin. Het is niet allemaal perfect, er staat heus wat onkruid. Maar over het algemeen staat het er goed bij. Soms stuurt de tuinder me appjes door van oogstleden, met complimentjes over de tuin. Laatst kwam er een hoge pief uit de biologische tuinderswereld (ja, die bestaan ook) op de tuin. “Hij was erg onder de indruk,” vertelt de tuinder. “En dat zegt hij niet zomaar.”
Hoe de tuinder zelf het overzicht houdt, is voor mij nog het grootste raadsel. Vaak loopt ze over de tuin met haar telefoon aan haar oor, een tijdje had ze zelfs een headset. Een tuin is meer dan alleen met je handen in de aarde, er komt ook heel veel regelwerk bij kijken. Maar als ze te lang niet “écht in de tuin” heeft gewerkt, wordt ze onrustig. Deze week appte ze dat ze wel goed had kunnen ontspannen, en dat ze weer wat ruimte in haar hoofd had. “Dus ik ben alvast plannen aan het maken voor 2026.”
De oerbloem
“Zou je de uitgebloeide bloemen willen snoeien?” vraag ik aan de stagiair. De eerste van dit jaar zijn nu bijna uitgebloeid. Zoals de margriet, die in mei al stond te pronken met zijn helderwitte bloemblaadjes. Door de plant terug te snoeien, is er kans dat hij eind van de zomer nog een keer kan bloeien.
Steeds meer bloemen laten zich zien. Eerst verschijnt de knop, die zich in sommige gevallen langzaam openvouwt, in andere gevallen is de knop al de bloem die steeds meer kleur krijgt.
De eerste bloemen ooit verschenen tussen de 140 en 250 miljoen jaar geleden. In tegenstelling tot de dino’s overleefden zij wel de meteorietinslag. Het begon waarschijnlijk met een oerbloem (die zowel vrouwelijk als mannelijk was). Van deze oerbloem stammen tachtig procent van alle bloeiende planten af. Van de plantensoorten die nu op aarde voorkomen, zijn er 3900 bekend en slechts één procent daarvan komt voor in ons land.
Valentijnsdag
Voor veel bloemen, vooral eenjarige, geldt dat het goed is om de bloemen die bloeien te knippen. Zo krijg je meer bloei, omdat ze van nature zo veel mogelijk zaad willen verspreiden. Als ze merken dat het zaad maken niet lukt, gaan ze meer energie stoppen in het maken van bloemen. Uitgebloeide bloemen eruit halen heeft de interessante naam: deadheaden.
“Misschien kunnen we de bloemen die we eruit hebben geknipt gebruiken als bodembedekker,” stelt de stagiair voor. Ik ben ondertussen met de schoffel bezig en steek mijn duim omhoog. Als ik later langs het bed loop, lijkt het net Valentijnsdag.
Tip van de week
Het stukje geschiedenis van deze week is deels gebaseerd op het tijdschrift Puur Natuur. Dit blad ontvang je als je lid bent van Natuurmonumenten, de organisatie die in Nederland zo'n 100.000 hectare natuur beheert. Met een lidmaatschap steun je hun werk.
Voor deze zomer hebben ze een aantal mooie bloemenroutes op een rij gezet. Een leuke manier om inheemse bloemen te ontdekken in verschillende natuurgebieden.